In de ideale wereld zouden organisaties in hun werkzaamheden een perfecte weerspiegeling zijn van de maatschappij. Maar laten we eerlijk zijn, we leven niet in een perfecte wereld. Het blijkt vaak een flinke uitdaging om deze afspiegeling te realiseren. En dat is begrijpelijk. Onze wereld is een smeltkroes van diversiteit, en dat is wat het zo bijzonder maakt. Stel je voor, om elke unieke vorm van diversiteit te omvatten, zou je organisatie gigantisch moeten zijn. Er zijn tenslotte oneindig veel combinaties van diversiteitskenmerken.
Maar hoe pak je het dan aan? Hoe zorg je ervoor dat je toch recht doet aan deze diversiteit?
Auteur en DEI (Diversiteit, Gelijkheid en Inclusie) consultant Lily Zheng biedt in het boek ‘DEI Deconstructed’ een verhelderend perspectief. Zheng benadrukt dat het niet altijd draait om de letterlijke aanwezigheid van elke vorm van diversiteit. Belangrijker is het vertrouwen dat de belangen van verschillende groepen worden behartigd en dat er voor hen wordt opgekomen.
“It’s trust, often achieved through representational parity but not always requiring it” (p. 47 van DEI Deconstructed – affiliate link).
Dit biedt nieuwe mogelijkheden. Het betekent dat je niet wanhopig op zoek hoeft te gaan naar iemand die precies alle ‘ontbrekende vakjes’ kan aanvinken. In plaats daarvan kun je zoeken naar personen die de belangen van diverse groepen effectief kunnen vertegenwoordigen.
En ja, het is belangrijk om diversiteit binnen je organisatie te waarborgen. Maar als dat niet volledig lukt in de samenstelling van je team, kun je dat ook bereiken door bepaalde vaardigheden en processen te implementeren.
Vaardigheden om de representatie te verbeteren
Wanneer je bepaalde perspectieven mist, heb je mensen nodig die heel goed zijn in de volgende vaardigheden:
- Actief luisteren: Dit gaat verder dan alleen horen wat er gezegd wordt. Het betekent empathisch en aandachtig luisteren, met de intentie om echt te begrijpen wat de ervaringen en behoeften zijn van de gemarginaliseerde groepen.
- Reflecteren op het eigen perspectief: Het is cruciaal om je eigen vooroordelen en aannames te herkennen en hierop te reflecteren. Zo kun je elkaar scherp houden en wordt het sneller herkend wanneer besluiten negatief kunnen uitpakken voor bijvoorbeeld gemarginaliseerde groepen.
- Feedback vragen: Als er stemmen missen, is het belangrijk om ze wel op te zoeken en om feedback te vragen.
- Cultureel bewustzijn: Kennis van en respect voor culturen die je vertegenwoordigt is essentieel. Dit betekent dat je je moet verdiepen in bijvoorbeeld geschiedenis, normen en waarden, en gewoonten.
- Empathie: Het vermogen om je in te leven in de ervaringen van anderen en oprechte bezorgdheid te tonen, is cruciaal voor het opbouwen van vertrouwen en relaties.
Processen om de representatie te verbeteren
Om betere representatie van gemarginaliseerde groepen binnen organisaties te bewerkstelligen, is het inbedden van specifieke processen essentieel. Deze processen zorgen voor een structurele aanpak die niet alleen de stemmen van deze groepen versterkt, maar ook zorgt voor een inclusieve en verantwoorde besluitvorming.
- Ophalen van informatie: Dit houdt in dat actief informatie en feedback worden verzameld vanuit de gemarginaliseerde groepen. Dit kan via enquêtes, interviews, of focusgroepen om zo een dieper begrip te krijgen van hun behoeften en ervaringen.
- Participatieve besluitvorming: Zorg ervoor dat vertegenwoordigers van gemarginaliseerde groepen betrokken zijn bij het nemen van beslissingen. Dit creëert een platform voor directe invloed en versterkt het gevoel van eigendom en betrokkenheid.
- Toetsen van beleid bij externe groepen: Voordat beleid wordt geïmplementeerd, is het waardevol om dit te toetsen bij externe groepen die de doelgroep representeren. Dit helpt om onbedoelde gevolgen in het beleid te identificeren.
- Opstarten van adviesgroepen of klankbordgroepen: Creëer groepen die regelmatig samenkomen om advies en feedback te geven over organisatiebeleid en -praktijken. Dit zorgt voor voortdurende betrokkenheid en input.
- Diversiteitstrainingen en bewustwordingsprogramma’s: Regelmatige trainingen en workshops voor medewerkers om bewustzijn en begrip van diversiteit en inclusie te vergroten.
Werken aan representatie op verschillende manieren
Het is natuurlijk – om een heleboel redenen – goed om in eerste instantie wel te werken aan goede representatie in je organisatie. Zeker met betrekking tot de gemarginaliseerde groepen die je op het moment echt mist. Maar daarnaast kun je voor de perspectieven die je niet naar binnen weet te halen focussen op deze vaardigheden en processen. Zodat iedereen het vertrouwen heeft dat diens belangen worden vertegenwoordigd.